Op een melkschapenbedrijf in het Gelderse Brakel, net over de grens met Brabant, zijn dieren besmet geraakt met Q-koorts. Dat heeft demissionair minister Piet Adema van Landbouw woensdag gemeld. Als het om Q-koorts gaat, is Caroline van Kessel uit Den Bosch helaas ervaringsdeskundige. De Bossche lijdt sinds 2010 aan Q-koortsvermoeidheidssyndroom (QVS). Dat het virus nu weer opduikt, vindt ze een klap in het gezicht van slachtoffers en nabestaanden.

De bacterie werd op 16 april in Brakel ontdekt tijdens een controle. Het gaat om één of enkele jonge ooien die niet gevaccineerd waren. De dieren zijn geruimd.

Caroline van Kessel is naast patiënt ook voorzitter van Q-Uestion, een stichting voor mensen met Q-koorts. Ze zegt niet onder de indruk te zijn van de ontdekking.

“Het vaccinatieprogramma is namelijk niet waterdicht. Je hoeft niet eens verplicht te vaccineren als je minder dan vijftig schapen hebt. Er zijn ook heel veel bedrijven die te laat vaccineren. Dan krijg je dit", vertelt ze in radioprogramma WAKKER! van Omroep Brabant.

Q-koorts brak in 2007 uit in Herpen en leidde tot de grootste Q-koortsuitbraak ooit. Tienduizenden mensen raakten besmet en meer dan honderd patiënten overleden. Sinds 2016 zijn er geen schapen- of geitenbedrijven meer geweest met officiële besmettingen, aldus demissionair minister Piet Adema van Landbouw. Tot nu dus.

De risico's voor de volksgezondheid in Brakel worden door het RIVM als laag ingeschat. Van Kessel zegt dat dat wel zo kan zijn, maar vindt dat er alsnog heel makkelijk wordt gedaan over de uitbraak en over de ziekte die de bacterie kan veroorzaken.

“Het is niet niets. Dat dit kon gebeuren is voor slachtoffers en mensen die familie aan Q-koorts hebben verloren een klap in het gezicht. Handhaving op het vaccineren moet gewoon beter. Het is geen verrassing dat dit kan gebeuren. Deze uitbraak is precies wat wij vreesden.”

Brakel ligt bovendien erg dicht bij Brabant. “Het komt opnieuw dichtbij. Tja, er wordt nu wél adequaat ingegrepen en de schapen zijn meteen geruimd”, zegt Van Kessel. “Maar het is alsnog erg verdrietig dat het zo ver heeft moeten komen. Bovendien, stel je even voor dat je naast dit bedrijf woont."

Dan zit je volgens Van Kessel nu met een knoop in je maag. “Als jij die bacterie onlangs hebt ingeademd hebt, kun je de rest van je leven ziek blijven. Dat is heel heftig, maar de impact van de ziekte blijft erg onderbelicht.”

Van Kessel wil excuses van de overheid voor hoe Q-koortspatiënten en nabestaanden van slachtoffers na de uitbraak zijn behandeld. Vooralsnog is dat niet gebeurd. Eerder deze maand besloot Provinciale Staten om geen excuses aan Q-koortspatiënten te maken voor de trage reactie tijdens de uitbraak tussen 2006 en 2010.

Onlangs maakte het Rijk wel 27 miljoen euro vrij voor post-COVID-klinieken, maar voor Q-koorts is dat nog niet het geval. Long-COVID en Q-koortsvermoeidheidssyndroom lijken sterk op elkaar. De ombudsman riep daarom in zijn rapport op om kennis over beide aandoeningen uit te wisselen.

DIT VIND JE OOK INTERESSANT

Hier lees je meer over het besluit van de Staten om geen excuses te doen

Caroline heeft nog altijd last van Q-koorts en hoopt op hulp na onderzoek

Compleet gezin heeft Q-koorts maar hulp van de gemeente is ver te zoeken

Invalkrachten op scholen in Brabant zijn steeds vaker zzp’ers en leraren met een tijdelijk contract. Een docent inhuren via een uitzendbureau is twee keer zo duur, blijkt uit een berekening van de Algemene Rekenkamer. De middelbare scholen in onze provincie zijn om die reden een jaar geleden al gestopt met het inhuren van leraren via uitzendbureaus.

Een schooldirecteur wil niets liever dan dat alle lessen kunnen doorgaan. Ook als een docent ziek is, met zwangerschapsverlof gaat of om een andere reden langer uitvalt. Het kan voor scholen best een uitdaging zijn om vervanging te vinden. Daarom huren veel scholen invalkrachten in via een uitzendbureau. Daar zitten wel hoge kosten aan verbonden omdat de bureaus een hoge marge vragen.

“Het is vervelend dat uitzendbureaus misbruik maken van het lerarentekort”, vindt Martin van den Berg van het Christiaan Huygens College in Eindhoven, die namens alle schoolbesturen spreekt.

In juni vorig jaar besloten de schoolbesturen een brief te sturen naar uitzendbureaus die onderwijspersoneel leveren. Ze lieten in de brief weten dat ze volledig stoppen met het inhuren via deze bureaus.

Nu, bijna een jaar later, maakt Van den Berg de balans op. Hij heeft geen zicht op wat het financieel bespaard heeft, maar er zijn al acht leraren overgestapt van een uitzendbureau naar loondienst.

Van den Berg ziet dat uitzendbureaus nu ook merken dat het zinloos is om uitzendkrachten bij de schoolbesturen aan te bieden. “Wij nemen ze toch niet aan. Hierdoor wordt het risico voor een uitzendbureau om mensen aan te nemen steeds groter.”

Het doel van de schoolbesturen is dat uitzendbureaus stoppen met werven voor de publieke sector. Zelfs als dat betekent dat het voor de scholen zelf soms lastiger is om alle gaten te vullen.

"Je moet je rug recht houden. Je moet iets verder zoeken dan normaal. Zeker als er iemand plots uitvalt", zegt Van den Berg. De scholen lossen dit op door onderling leraren uit te wisselen en hun eigen netwerk te gebruiken. "HR-medewerkers weten elkaar te vinden en we hebben een groot bereik. Soms komt een pensionado weer tijdelijk in dienst en soms meldt een zzp'er zich."

DIT VIND JE OOK INTERESSANT:

Scholen stoppen met de inhuur van uitzendkrachten: 'Wij zijn er klaar mee'

In dit liveblog houden we je deze donderdag op de hoogte van het laatste 112-nieuws in Brabant. Je vindt hier een overzicht van ongelukken, branden en misdrijven in de provincie. Wil je automatisch updates ontvangen van dit liveblog? Klik dan op het belletje.